12 Ekim 2018 Cuma

Elias Canetti'nin 'Kurtarılmış Dil'i yeniden raflarda


Elias Canetti, dil ve edebiyatla kurduğu organik ilişkinin temellerinin izini sürdüğü otobiyografik üçlemesinin ilk kitabı Kurtarılmış Dil'de, Balkan savaşlarının çetrefil dönemlerinde ayakta kalma mücadelesi verirken çokkültürlülüğün ve çokdilliliğin zenginleştirici atmosferinin yanı sıra, göçler ve yitimlerle tarazlanan çocukluk ve ilk gençlik dönemini tüm doğallığıyla, sözünü sakınmadan aktarıyor.

Rusçuk, Viyana, Zürich, Manchester gibi Avrupa’nın birbirinden farklı şehirlerinde atlatmaya çalıştığı travmaları ve entelektüel edimlerin peşinde farkına varmaksızın verdiği kendini gerçekleştirme mücadelesini, derin bir edebi perspektif ve içebakışla kaleme alıyor. 

Çağdaş Alman edebiyatının yetkin kaleminin kişiliğine yön veren en derin anılara, edebi dehasının ve yazın yeteneğinin keşfini sağlayan ilk deneyimlere okuru ortak eden coşkulu bir dertleşme...

(Elias Canetti, Kurtarılmış Dil, Çev.: Şemsa Yeğin, Sel Yayıncılık 2018, Edebiyat, 344 s.)


ELIAS CANETTİ KİMDİR?
Avusturyalı romancı, oyun yazarı ve düşünür olan Elias Canetti, 25 Temmuz 1905'te Bulgaristan'ın Rusçuk kentinde doğdu. Annesi ve babası İspanyol Yahudi'siydi. Çocukluğunda İspanyolca konuşan Canetti, sekiz yaşında Viyana'ya yerleşmelerinden sonra Almanca öğrendi. Ortaöğrenimini Zürih ve Frankfurt'ta tamamladıktan sonra Viyana Üniversitesi'nde okudu, felsefe doktorası aldı. 1939'da Londra'ya yerleşti.

1930-1931 yıllarında ilk romanı olan Die Blendung'u (Körleşme) tamamladı, ancak roman 1935'te yayımlanabildi. Körleşme iki dünya savaşı arasında Avrupa kültürünün yıkılışını, Dr. Kien adlı bir bilim adamının kitaplardan oluşan ve gerçeklikle bağını yitiren dünyasının yıkılışıyla simgeler.

Canetti, 1931-1956 arasında fantastik öğelere ağırlık veren üç oyun yazdı: Hocbzeit (Düğün), Komödie der Eitelkeit (Kendini Beğenmişliğin Komedisi) ve Die Befristeten (Süresi Belli Olanlar).

Hocbzeit'ta, bir düğün toplantısında bir araya gelen kişilerin bir deprem oyunu oynarken gerçek depremle karşılaşması anlatılır. Komödie der Eitelkeit aynaların devlet kararıyla yasaklandığı bir dünyayı, Die Befristeten ise insanların yaşam sürelerinin daha doğum anından kesin olarak bilindiği bir dünyayı betimler.

1981 yılında Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazanmıştır.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder